Doğal Yaşam

Köken:

Tanım:

1. Evciltilmemiş tüm yaşayan şeyler (insan hariç)
2. İnsan müdahelesi olmaksızın doğal olarak yaşayan hayvan, bitki, mikroorganizma gibi tüm yaşam ve yaşama türlerini kapsayan geniş bir terim

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: wildlife

Türkçe Eşanlamlılar:

1. yaban hayatı
2. yabani hayat

İlgili terimler:

1. biyom
2. biyota
3. ekosistem
4. habitat
5. yaşamalan
6. evcil

Kullanım(lar):

1. Yoğun olarak yapılan kimyasal gübreler doğal yaşamı tehlikeye sokmuştur.

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Çalılık

Köken:

Tanım:

1. Özellikle kısa, küçük kalın yapraklı ve yaprağını dökmeyen çalılar ve kısa boylu ağaçlardan oluşan bitki örtüsü
2. Yazları sıcak ve kurak, kışları nemli ve ılık geçen iklime sahip alanlarda (Akdeniz iklimi ve benzer iklim bölgeleri) kısa boylu ağaçlar ve sık çalılar ile bu alanlarda yaşayan hayvanlar ve mikroorganizmalardan oluşan biyom

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: chaparral

Türkçe Eşanlamlılar:

1. makilik

İlgili terimler:

1. biyom
2. çalılık biyomu

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

1. "Research/Project Results for Chaparral Biome", http://ncboard.ncboard.edu.on.ca/biome/chaparral.htm,
   
2. "Biomes of the World - Chaparral", http://www.snowcrest.net/geography/slides/biomes/chap.htm
   
3. Silvia, Ben. "Summary of the Chaparral Biome", http://knight.noble-hs.sad60.k12.me.us/benbob/chaparral/summary.html
   

Biyom

Köken:

Tanım:

1. Belirli bitki, hayvan ve mikrorganizmalardan oluşan iklim, yükselti ve arazi şekli bakımından benzer özellikleri olan geniş coğrafik bölge (Örneğin, çöller, yağmur ormanları, savanlar, makilikler, tundralar...)

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biome

Türkçe Eşanlamlılar:

...

İlgili terimler:

1. su biyomu
2. kara biyomu
3. biyosfer
4. biyota
5. biyocoğrafya
6. ekosistem
7. habitat
8. yaşamalan

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

1. Blue Planet Biomes
2. Ecosystems of our world
3. World Biomes
4. The Biomes of North America
5. TR'nin Önemli Kuş Alanları IV (Kuşçu Bülteni)

Canlı topluluğu

Köken:

Tanım:

1. Belirli bir bölge veya alandaki tüm canlıların oluşturduğu topluluk

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biotic community

Türkçe Eşanlamlılar:

...

İlgili terimler:

1. biyocoğrafya
2. biyosfer
3. biyota
4. yaşamalan
5. habitat
6. ekosistem
7. flora
8. fauna

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Biyoçeşitlilik

Köken:

Tanım:

1. Farklı organizmaların yarattığı çeşitlilik,
2. Farklı yaşam biçimlerinin sağladığı zenginlik
3. Yaşayan organizmaların oluşturduğu spektrum, bu spektrumun genişliği

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biodiversity

Türkçe Eşanlamlılar:

...

İlgili terimler:

1. biyosfer
2. biyota
3. yaşamalan
4. habitat
5. biyocoğrafya
6. flora
7. fauna

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Biyokütle

Köken:

Tanım:

1. Belli bir alan, populasyon veya türden organizmaların toplam kuru ağırlığı

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biomass

Türkçe Eşanlamlılar:

1. canlıkütle

İlgili terimler:

1. biyosfer
2. biyota
3. yaşamalan
4. habitat
5. biyocoğrafya

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Biyocoğrafya

Köken:

Tanım:

1. Organizmaların dünya üzerinde dağılışı, bu dağılışı inceleyen bilim dalı

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biogeography

Türkçe Eşanlamlılar:

1. canlılar coğrafyası

İlgili terimler:

1. biyosfer
2. biyota
3. yaşamalan
4. habitat

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Biyosfer rezervi

Köken:

Tanım:

1. Biyolojik çeşitliliğin korunması, ekonomik kalkınma ve kültürel değerlerin korunmasına dönük uygulamaların denendiği, seçildiği, sunulduğu ve geliştirildiği alan

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca: biosphère reservoire
İngilizce: biosphere reserve

Türkçe Eşanlamlılar:

1. biyosfer koruma alanı ?

İlgili terimler:

1. biyosfer
2. biyota

Kullanım(lar):

1. biyosfer rezervi

Yanlış kullanımlar:

1. biyosfer katmanı

Kaynaklar:

1. Biyosfer rezervi nedir?
2. Tuna Deltası Biyosfer Rezervi
3. Atlas of the Biosphere

Biyosfer

Köken:

Tanım:

1. Yer ve atmosferin canlı yaşayan bölümü
2. Yaşayan organizmalar ve biyojenik organik maddeleri kapsayan küresel karbon döngüsü parçası
3. Okyanus tabanından atmosferde 10 km yüksekliğe kadar alan canlı yaşam olanağı bulunan su, toprak ve hava zonu

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca: biosphère
İngilizce: biosphere

Türkçe Eşanlamlılar:

1. biyoküre ?
2. yaşam tabakası ?

İlgili terimler:

1. atmosfer
2. biyosfer rezervi
3. biyota

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

1. Atlas of the Biosphere

Biyota

Köken:

Tanım:

Karşılıklar:

1. Belirli bir kıta, bölge, alan veya ortamdaki bitkiler, hayvanlar, mantarlar, mikroorganizmalar dahil organizmaların tümü
2. Ökaryotlar, prokaryotlar, asitotlar, afanobiyonlar ve virüsler gibi alt canlı alanlarını kapsayan üstalan

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: biota

Türkçe Eşanlamlılar:

1. canlılar alemi?

İlgili terimler:

1. biyosfer
2. su biyotası (akvatik biyota)

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

1. Biota Africa
2. Biota of North America Program (BONAP)

Flora

Köken:

Tanım:

1. Botanikte bitkiler veya bitkilerin yaşamı için kullanılan ortak terim
2. Belirli bir coğrafik bölge veya ortamdaki bitkilerin tümü
3. Belirli bir jeolojik döneme ait bitkiler (fosiller) kataloğu
4. Roma mitolojisinde "çiçek ve bahar tanrıçası"nın adı

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca: flore
İngilizce: flora

Türkçe Eşanlamlılar:

1. bitki örtüsü (vejetasyon)

İlgili terimler:

1. alt flora
2. mikroflora
3. makroflora
4. tarımsal flora (agroflora)
5. doğal flora
6. yerel flora
   

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

1. flora bölgesi

Kaynaklar:

1. Flora of China
2. Flora of Europe
3. Flora of North America
4. Flora of Northern Ireland
5. Flora of Zimbabwe

Başakçık

Başakçık

Köken:

Tanım:

1. Tahıllar, çayır otları ve diğer bazı tekçeneklilerde başağı oluşturan bir veya daha çok çiçek ile kavuzdan oluşan her bir parça

Karşılıklar:

Latince:
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: spikelet

Türkçe Eşanlamlılar:

...

İlgili terimler:

1. başak
2. tahıllar
   

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Çiçekli bitkiler

Çiçekli Bitki

Köken:

Tanım:

1. Çiçek açan bitkiler

Karşılıklar:

Latince: angiosperms
Almanca:
Fransızca:
İngilizce: flowering plants

Türkçe Eşanlamlılar:

1. çiçekler
2. çiçek açan bitkiler

İlgili terimler:

1. çiçek
2. tohum
   

Kullanım(lar):

...

Yanlış kullanımlar:

...

Kaynaklar:

Sınıflandırma

Sınıflandırma

Köken: İngilizce'de 1530'lu yıllarda kullanılmaya başlanmıştır. Eski Yunanca'dan köken aldığı düşünülmektedir.

Tanım:

1. Bilim, teknoloji ve sanat dallarında nesneler, konular veya çalışmaları sınıflamak veya kategorilere ayırmak için uygulanan adlar sistemi veya adlandırma sistemi
2. Nesne veya eşyaları adlandırmak için kullanılan sistematik yol veya yöntem
3. Organizmaları adlandırmak için uygulanan belirli kural ve yöntemler sistemi

Karşılıklar:

Almanca: Nomenklatur
Fransızca: nomenclature
İngilizce: nomenclature

Türkçe Eşanlamlılar:

1. nomenklatür
2. adlandırma sistemi

İlgili terimler:

1. sistematik
2. taksonomi
   

Kullanım(lar):

1. Türk Dil Kurumu Genel Türkçe Sözlük'te bulunmamaktadır. Ancak, sınıflandırma sözcüğü için "karşılaştırma esasına bağlı olarak tasnif yapma" tanımı bulunmaktadır.
2. Türkçe kaynaklarda çoğunlukla "nomenklatür" olarak kullanılmaktadır.

Yanlış kullanımlar:

1. "nomenklatür sınıflama"
2. "nomenklatür sistemi"

Kaynaklar:

1. International Code of Botanical Nomenclature (ICBN)
2. International Code of Nomenclature for Cultivated Plants (ICNCP)
3. International Code of Zoological Nomenclature (ICZN)
4. International Code of Nomenclature of Bacteria (ICNB)
5. Phylogenetic Nomenclature (PhyloCode)
6. International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC)
7. Carbohydrate Nomenclature
8. IUPAC nomenclature for chemical compounds
9. Harmonized System Codes (HS Code)

Habitat

Habitat

Eşanlamlılar:

Köken:

Tanım:

1. Bir organizmanın doğal yaşam alanı (Türk Dil Kurumu),
2. Bir bitki veya hayvanın doğal ve normal şekilde yaşadığı alan veya çevre
3. Belli bir bitki veya hayvanın doğal olarak yaşadığı, büyüdüğü ve ürediği alan
4. Bir bitki veya hayvana yeterli miktarda besin, su, barınma ve yaşama yeri sağlayan alan

Kullanım:

Türkçe kaynaklarda çoğunlukla "habitat" olarak kullanılmaktadır.

Karşılıklar:

Almanca: Habitat
İngilizce: habitat

Yanlış kullanımlar:

Allelofatik

Eşanlamlılar:

Köken:

Tanım:

Yanındaki veya yakınındaki bitkilerin büyümesini etkileyen ve genellikle engelleyen, önleyen kimyasal maddeler üreten bitki.

Kullanım:

Karşılıklar:

Almanca: allelopathic
İngilizce: allelopathic

Yanlış kullanımlar:

Yaşamalan

Yaşamalan

Eşanlamlılar: biyotop

Köken:
Eski Yunanca'da "yaşam" anlamına gelen bios ve "yer" veya "alan" anlamına gelen topos" sözcüklerinden türetilmiştir

Tanım:

1. Birörnek (yeknesak) iklim, toprak, yükselti vb. özellikleri olan dar alan.
2. Göreceli olarak birörnek fiziksel karakterisleri olan doğal bölge veya coğrafik alan ve bu alandaki hayvan/bitki topluluğu.
3. Bir organizmanın doğal yaşam alanı.

Kullanım:

1. Türkçe kaynaklarda çoğunlukla "biyotop" olarak kullanılmaktadır.
2. "Yaşam alan", "yaşama alanı" şeklinde çeviriler ve kullanımları da bulunmaktadır.

Karşılıklar:

Almanca: Biotop
İngilizce: biotope

Yanlış kullanımlar:
biyotop alanı

Yaşamalan Akvaryumu

Yaşamalan Akvaryumu

Tanım:
Sulu alanlarda yetişen bitkilerin yetiştiği doğal ortamın, besin maddeleri, ışık, sıcaklık vb. özellikler ile ekosistemdeki diğer canlıların da katılarak taklit edildiği akvaryum çeşidir.